Co może zostać z nami, kiedy wywietrzeje już aromat pierników i zjemy ostatni makowiec? Stawiam na kolędy, które możemy śpiewać w Polsce do 2 lutego. Właściwie to ciekawy element polskiej specyfiki, że tradycyjnie wszyscy zamykają śpiewniki z pieśniami i piosenkami bożonarodzeniowymi w Trzech Króli, czyli 6 stycznia, a my mamy jeszcze prawie miesiąc, by się nimi nacieszyć. No to korzystajmy z tego przywileju!

A to o tym, co może jeść karmiąca matka, a to jakie prezenty najlepiej wybrać dla pociech mniejszych i większych. Albo o tym jak i co powiedzieć lub nie powiedzieć dzieciom o naszych poglądach na temat św. Mikołaja i jego kulturowej personifikacji. Hmm... Zostawmy te tematy na inny wpis, może kiedyś. A może nie ;)

Dla nas obu, Lamy i mnie, ważnym elementem wspólnego rodzinnego świętowania Bożego Narodzenia jest kolędowanie. To nie znaczy, że mamy tak niesłychanie muzykalną rodzinę, że każdy bierze pod pachę swój ulubiony instrument, którego jest wirtuozem, i niczym orkiestra symfoniczna rozkładamy partytury, stroimy się i jedziemy z koksem. Aż się rozczuliłam na taką myśl, ale tak nie jest. Jedni śpiewają lepiej, inni słabiej. Jedni głośno, inni powinni ciszej, ale akurat też lubią głośno, takie życie... Ogólnie śpiewamy jak kto umie, a capella albo z tym, co akurat jest pod ręką. Nie ukrywam, marzy mi się wielka orkiestra, choćby złożona z samych operatorów trójkątów, ale na razie nasze możliwości kończą się na gitarze, jak się akurat uda ją nastroić, dobrać akordy i "bicie". W końcu nie o to chodzi, by efekt powalił (choć czasem akurat powala, bo każdy śpiewa swoją wersją albo wręcz swoją kolędę). W przypadku tych pieśni właśnie, moim zdaniem nie ma to najmniejszego znaczenia. No chyba, że akurat startujecie w jakimś konkursie. W takim razie: powodzenia!

A co kolędy mają do rodzicielstwa? Moim zdaniem jeśli chcemy to mogą być ciekawym elementem wspólnego przeżywania Świąt. To element naszej tradycji. No i wspólnie spędzamy czas. Robimy to razem. Tak jak każdy umie i chce. Można śpiewać, można grać, można słuchać. 

ale w tym roku zmieniłam zdanie. No i od razu wyjaśnię, że nie przerasta to mojego Dziecka lat dwa i pół. Ale oczywiście w umiarkowanym zakresie, delikatnie mówiąc.

Mnie to wystarcza. I daje nam sporo okazji do zabawy.

Myślę, że można próbować ze wszystkim, ważne by refren był chwytliwy i miał prosty i nie za długi  tekst. Ale nie jest to warunek konieczny, jak się okazuje. W końcu można włączyć do gry także proste instrumenty, np. perkusyjne. Mam nadzieję, że grzechotki, trójkąt czy bębenek urozmaici Wam wspólne kolędowanie.

najprostszy refren ma chyba "Przybieżeli do Betlejem". Do załapania jest też refren w "Gdy się Chrystus rodzi". Nieco mnie to zdziwiło w tym roku, ale okazuje się, że "cuda, cuda ogłaszają" z "Dzisiaj w Betlejem" też wpada w ucho. Do tego część tekstu w zwrotkach się powtarza, co także ułatwia wspólne śpiewanie. Większość tradycyjnych kolęd nie ma refrenu, bo opowiada pewną historię, która ma ciąg dalszy w kolejnych zwrotkach. Wyjątkiem jest  "Do szopy, hej pasterze" - warto wykorzystać tę okoliczność. Wydawało mi się, że proste do złapania będzie także "lililaj" z "Gdy śliczna panna", ale akurat moje Dziecię woli szybsze rytmy i starannie omija kolędy wolne i nostalgiczne. Wyjątkiem jest tu mniej tradycyjna piosenka o małym doboszu. Być może to dlatego, że to ulubiona kolęda babci oraz że znaleźliśmy ładną wersję animowaną w necie, dzięki czemu łatwiej jej było dowiedzieć się o czym opowiada ta piosenka (a polski tekst tego nie ułatwia, bo mocno odbiega od angielskiego oryginału).

Ale prawdziwym hitem tego roku okazało się (o dziwo!) "Pójdźmy wszyscy do stajenki". To u nas po prostu "kolęda o stajence". Czemu tak się stało? Przychodzi mi do głowy tylko to, że prababcia powiedziała, że to "może" być jej ulubiona kolęda. Oraz, że po prostu spodobała się Małej. Poza tym... no, nie jest to pieśń o chwytliwym refrenie, jakby co. Ale skoro pojawia się prośba "Mamo, śpiewaj o stajence" to jadę i śpiewam i nawet próbujemy razem (na razie opanowała pierwszy wers, a dalej tworzy tekst na bieżąco, głównie czerpiąc inspiracje z "Panie Janie". O melodii na razie właściwie nie ma co wspominać.)

Polecam przygotowanie wcześniej (można myśleć już o przyszłym roku, czemu nie?) śpiewników. Zwykle spotykaliśmy się w domu z problemem tekstu, który w naszych głowach kończył się na drugiej, no może trzeciej zwrotce. Ale skoro już śpiewamy i dobrze nam idzie to miło by było zaśpiewać pięć zwrotek, czemu nie. Ale w tym śpiewniku czwarta zwrotka taka, a w innym jest tekst piątej w tym miejscu. No i pojawia się konsternacja. Warto więc mieć jednolite śpiewniki, a łatwo je przygotować samemu. Największy problem to szycie grzbietu, żeby się trzymały. Reszta to pestka. Dobrze jednak pamiętać o tym, odpowiednio duży tekst mogły przeczytać wszystkie osoby, także seniorzy w okularach dobranych trzy lata temu, z grubsza. 

Przynajmniej jeden wiodący ułatwi utrzymanie w ryzach melodii, ale warto stworzyć sekcję perkusyjną, która doda tu i ówdzie jakąś wesołą nutkę. Nawet jeśli ta nutka będzie głośna i średnio pasowała. Wtedy możemy się umówić, że perkusja daje popis swoich możliwości w refrenie albo przy powtórzeniu tekstu. Albo przy jednej kolędzie, którą ustalimy na początku. Ale wtedy lepiej wpleść tę kolędę w program wieczoru przynajmniej dwa razy, by docenić zapał grających. W roli perkusji świetnie sprawdzą się trójkąt, tamburyno, grzechotki, janczary... i cymbałki, choć niektóre dźwięki mogą nie być trafione. Od razu dodam, że gdybyście chcieli nabyć cymbałki w sklepie muzycznym to proście o "dzwonki chromatyczne". o czym zostałam kiedyś w takowym sklepie poinformowana. Moim zdaniem pan podał mi cymbałki, ale on twierdził, że to dzwonki najprawdziwsze i nazywanie ich nazwą potoczną nie przystoi. Czy jakoś tak.

Tym samym życzę Was wszystkim, którzy akurat dotrwaliście do końca mojego wpisu dobrego czasu spędzonego wspólnie w Nowym Roku. Mamy jeszcze ponad miesiąc na wspólne kolędowanie. Co Wam polecam. Wszystkiego dobrego!

Podobno dobrze jest być tu i teraz. Nie martwić się jutrem, pojutrzem ani przyszłym tygodniem. Nie martwić się zmianą pór roku ani fazami księżyca. Nie martwić się sposobami liczenia lat w poszczególnych kulturach. 

Tak, zmierzam do absurdu, żeby udowodnić samej sobie absurdalność moich wielu zmartwień. Przecież na wiele z tych i innych spraw po prostu nie mam wpływu, więc moje martwienie się zmieni tylko ilość siwych włosów na mojej głowie (kiedyś myślałam, że także prawdopodobieństwo wrzodów, ale skubani naukowcy udowodnili, że to zależy tylko od obecności jakichś bakterii, więc mój stres nawet na to nie wpływa, hmm...).

A mimo to patrzę na przyszłość i poza zmartwieniem znajduję w tym  sporo pocieszenia.

Kiedyś moje Dziecko dorośnie, a ja będę mogła odkrywać z nim świat. Będę mogła zwiedzić zamek, muzeum, latarnię morską, obserwatorium astronomiczne. Odnajdziemy na niebie Oriona, a na horyzoncie Grudziądz czy Trzebnicę. Wejdziemy razem na najwyższy szczyt Gór Sowich oraz Niżu Polskiego, popłyniemy kajakiem, pojeździmy na rowerze, powędrujemy lasem i polem. Weźmiemy udział w festiwalu filmów dla dzieci i młodzieży albo targach książki. Posłuchamy instrumentów i szumu morza. Już nie mogę się doczekać.

A teraz... teraz jest piękny okres, kiedy moje Dziecko uczy się wielu rzeczy, coraz lepiej się komunikuje, coraz więcej rozumie i obie z każdym dniem uczymy się kochać się bardziej. To piękne obserwować, jak bardzo potrzebni jesteśmy jej oboje, jej Tata i ja. I jaka jest szczęśliwa, kiedy jesteśmy wszyscy razem. Ale są też trudne momenty i wtedy marzenie o kolejnych interesujących wyzwaniach mi pomaga przetrwać to co tu i teraz. Może część z tych rzeczy, o których myślę będzie chciała zrobić sama. Może niektórych w ogóle nie będzie chciała spróbować. A może coś zrobimy kilka razy, bo tak nam się spodoba. To nic. Jestem ciekawa naszej wspólnej przyszłości. Naszej i jej osobno też.

A tu i teraz... 

Żeby się nim cieszyć pewnie jeszcze długa droga przede mną. Podobno tak człowieki mają skonstruowany mózg. Mózg, który przetwarza tyle rzeczy, uczy się, rozumie, myśli... Uh, nie da się ogarnąć na razie. Ale też skupia się na negatywnych elementach i sprawia, że zachowujemy się jak pierwotne gady. Na szczęście potrafi też marzyć. Także o tym, by cieszyć się tu i teraz.

I nie są to też obwarzanki! ;)

Czyli prościej, szybciej, nie mając domowego zaplecza. I to dotyczy także jedzenia. Możemy wybrać różne propozycje wakacyjnego jedzenia lub połączyć je ze sobą. Albo wykupujemy noclegi z wyżywieniem na cały pobyt lub jego część. Możemy także stołować się "na mieście", co oczywiście jest droższe niż jedzenie w pensjonacie czy hotelu, ale daje większą elastyczność co do czasu, miejsca i rodzaju jedzenia, które napotkamy. Możemy też gotować sami, bo wiele pensjonatów daje możliwość skorzystania z kuchni lub aneksu kuchennego. Każdy może wybrać to, co najbardziej mu odpowiada.

W takim wypadku warto poświęcić kilka chwil na zorientowanie się, co oferuje nasz gospodarz. Może się okazać, że jednak ma znaczenie, czy w kuchni są dwa palniki elektryczne i czajnik czy cztery gazowe i czajnik w każdym pokoju. Szczególnie, jeśli wszyscy goście postanowią rano zjeść śniadanie w tym samym czasie, a pensjonat jest spory.

Zwykle w kuchni mamy do dyspozycji kilka garnków, patelni i innych przyrządów. Nie spodziewajmy się jednak znaleźć tam nowiutkie teflonowe patelnie , garnek do gotowania mleka czy blender. Jeśli szczególnie nam na tym zależy - warto spytać przed wyjazdem, czy będzie to dostępne. Często spotkamy za to kuchenkę mikrofalową, a w internetach - mnóstwo filmików jak przygotować sprytnie ciasto w kubku za pomocą mikrofali. Czemu nie skorzystać? Szczególnie, jeśli nie używacie jej na co dzień, tak jak my zresztą.

Najczęściej ludzie jedzą w takich turystycznych okolicznościach kiełbaski lub parówki na gorąco, jajecznicę oraz kanapki, czasem z talerzem warzywnym pełnym pomidorów i ogórków jako dodatek do nich. A co my proponujemy jako alternatywę, by smacznie i zdrowo zjeść?

W warunków turystycznych trzeba wziąć pod uwagę okoliczności, czyli przede wszystkim dostęp do produktów. Bywa on bardziej ograniczony niż w domu, ale też możemy spróbować poszukać czegoś, czego w domu nie kupimy. Po pierwsze świeże oscypki, ale nie tylko. Na wsi możemy zdobyć także świeże, niepasteryzowane mleko, które możemy "postawić na zsiadłe" oraz zebrać z niego śmietanę. Do tego świeży twaróg, który naprawdę smakuje zupełnie inaczej niż ten z mleczarni. Mogą to być także mleko kozie, owcze i ich przetwory, jajka, a czasem nawet warzywa lub zioła czy miód. Jeśli macie szczęście albo poświęcicie trochę czasu na szukanie w okolicy za pomocą internetu lub chodzenia i pytania może uda Wam się znaleźć źródło ryb. (Mnie się jeszcze nie udaje, czego bardzo żałuję. Ryby to moja wakacyjna porażka, bo trudno mi je znaleźć w mniejszych miejscowościach, więc niestety po powrocie musimy nadrobić zaległości w ich jedzeniu.) I oczywiście w grę wchodzą także jagody, poziomki, owoce ogrodowe oraz grzyby. Nasze dzieci jeszcze ich nie jedzą, ale i tak można je wspólnie zbierać, jeśli to lubicie.

Poza tym warto wziąć pod uwagę szybkość przygotowania potrawy i ilość naczyń do tego niezbędnych (jednak często trzeba się nimi podzielić z innymi gośćmi). W takim przypadku sprawdzają się wegetariańskie zupy albo jednogarnkowe dania warzywne. Z mięs zwykle wybieram wtedy drób, który wymaga krótszego czasu gotowania. Wspaniałym składnikiem do wykorzystania w takim przypadku są jajka, które pasują do każdego posiłku i wielu warzyw. Idealne!

- owsianka: wystarczy niewielki garnek (dobrze by był polewany lub z nieco grubszym dnem, bo owsiankę łatwo przypalić, szczególnie na kuchence elektrycznej, jeśli na co dzień używamy gazowej lub indukcyjnej), trochę wody, płatków owsianych i ulubione dodatki. By szybciej uzyskać temperaturę odpowiednią dla każdego członka rodziny dolewamy do gotowej owsianki zimnego mleka, zwykłego lub roślinnego. Niektórzy słodzą cukrem, niektórzy miodem, a inni jeszcze świeżymi lub suszonymi owocami. Albo nie słodzą wcale. Jako słodzik polecamy szczególnie banana lub suszone śliwki.

 - makaron z jajkiem: no wiem, nie brzmi to jakoś specjalnie, ale jak się nad tym zastanawiam, to wydaje mi się, że to nawet dość pożywne i nieźle zbilansowane danie, a proste jak konstrukcja cepa i szybkie do przygotowania jak... błyskawica :) Makaron gotuje się 10 min. (my wybieramy pełnoziarniste świderki, a czasem dorzucamy, czyli właściwie przemycamy, marchewkę pokrojoną obieraczką w cienkie paski, ale co kto woli), po przecedzeniu wrzucamy go z powrotem do garnka, w którym się gotował i wbijamy tam jajko lub kilka. Trzeba to mieszać póki jajko się odpowiednio nie zetnie. Wszytko można posypać czymś zielonym, np. pełną witaminy C natką pietruszki (szczególnie, jeśli chcemy przyswoić żelazo z żółtka jajka). Do tego można i warto dodać świeże lub gotowane warzywa. No i już! :)

- kasza z warzywami: kolejne danie jednogarnkowe, które można przygotować w wielu wariantach. Podstawowym może być kasza orkiszowa czy gryczana z papryką, marchewką i cukinią. Ale możemy wrzucać do garnka to, co akurat jest pod ręką, byle przemyśleć nieco czas gotowania poszczególnych składników i wrzucać je w odpowiedniej kolejności. 

Wersja studencka, z którą spotkałam się kiedyś na rajdzie obejmowała makaron (tu mogłaby być kasza, ale przecież makaron też jest w porządku), warzywa z puszek (cóż za prostota przygotowania) oraz pokrojona kiełbaska i dodany na koniec ser żółty pokrojony w kostkę. Wymieszane dane jest pożywne, jednogarnkowe i pozbywamy się resztek, które mamy skumulowane na koniec wyjazdu. Wszystko posypujemy natką, bo czemu nie? ;)

Warto wziąć pod uwagę także naleśniki, placki bananowe (przepis znalazłam w necie, a są przepyszne i składają się z bananów, jajek i płatków owsianych) oraz leczo. Grunt, żeby było smacznie, a dieta także podczas wakacji była różnorodna.